Zarząd Polskiego Związku Alpinizmu ze zdumieniem przyjął treść zawartą w artykule Pani Moniki Rogozińskiej
pt: „Narodowy program narażania młodych”, opublikowanym w ogólnopolskim dzienniku „Rzeczpospolita”.
Autorka w sposób krzywdzący i nierzetelny przedstawiła osoby zaangażowane w rozwój himalaizmu i program „Polski Himalaizm Zimowy” (PHZ), m.in. sugerując zwlekanie z akcją ratunkową czy nieprawdziwie
opisując sposób zorganizowania bazy.
Szczegółowa odpowiedź na zarzuty Pani Moniki Rogozińskiej, autorstwa Kolegi Roberta Szymczaka została
wysłana do Redakcji Rzeczpospolitej i opublikowana na stronie internetowej Polskiego Związku Alpinizmu
(http://www.pza.org.pl/news.acs?id=1126841).
Program „Polski Himalaizm Zimowy” powstał by dać szansę udziału wspinaczom z młodszego pokolenia
w wyprawach na szczyty ośmiotysięczne, w celu zdobycia doświadczenia, niezbędnego dla kontynuacji
najlepszych tradycji polskiego himalaizmu, kiedy to Polacy przez wiele lat wytyczali nowe drogi na niezdobytych
ścianach, dokonywali solowych wyczynów, czy stawali do roli pionierów himalaizmu zimowego. Później
nastąpiły czasy, gdy część pokolenia tworzącego ten „złoty” okres nie mogła już w tym uczestniczyć z wielu
różnych względów, osobistych, zawodowych i innych.
Po wielu latach posuchy w sukcesach sportowych w 2001 roku, wybitny himalaista Krzysztof Wielicki
ogłosił „Manifest zimowy” (Krzysztof Wielicki: Manifest zimowy, „Taternik” 2001, nr 2, s. 5.), w którym czytamy:
„Niech przydomek „Ice Warriors”, nadany nam przez Anglików, na stałe zapisze się w historii himalaizmu…
My zdobyliśmy połowę. Teraz kolej na Was: młodych, gniewnych, ambitnych. Dajemy Wam też osiem lat,
tyle , ile nam było potrzeba. To chyba fair ? To byłaby sprawa, możecie sobie wyobrazić? Wszystkie szczyty
ośmiotysięczne zdobyte po raz pierwszy zimą, wszystkie przez Polaków. Jest taka szansa, to jest gra warta
poświęcenia czasu, sił, środków. To czas na decyzje. To propozycja pod adresem PZA, jak stworzyć warunki,
jak zainteresować „młodych” taką ideą? Ze strony mojego pokolenia możecie otrzymać pomoc, doświadczenie,
nawet aktywne uczestnictwo”.
Od tamtej pory wysiłkiem Polaków zdobyty został szczyt Shisha Pangma, a do rywalizacji włączyli się
najwybitniejsi obecnie himalaiści na świecie: Simone Moro (Włochy) i Denis Urubko (Kazachstan). Dzięki
inicjatywie i staraniom Artura Hajzera oraz władz Polskiego Związku Alpinizmu w 2010 roku powołano do życia
program „Polski Himalaizm Zimowy”. W jego ramach odbyły się następujące wyprawy: Nanga Parbat – 2010,
zimowa na Broad Peak, Makalu – 2011, a także uczestnictwo w zawodach Elbrus Race.
W dniu 19 grudnia 2011 w Centrum Olimpijskim w Warszawie odbyła się konferencja prasowa Polskiego
Związku Alpinizmu i uczestników Wyprawy Zimowej Gasherbrum I. Konferencję otworzył Prezes Polskiego
Związku Alpinizmu – Janusz Onyszkiewicz, który zapoznał uczestników z historią zimowego himalaizmu i ponowił deklarację PZA o pełnym wsparciu programu Polski Himalaizm Zimowy 2010-2015, w tym Wyprawy
Zimowej Gasherbrum I.
Potem prowadzenie konferencji przejął kierownik wyprawy Artur Hajzer, który zaprezentował dotychczasowe
działania programu PHZ oraz przedstawił członków wyprawy Gasherbrum I, w skład której weszli: Agnieszka
Bielecka (33 lata) – koordynator bazy, Artur Hajzer (49 lat) – kierownik, Janusz Gołąb (43 lata) – jeden z najwybitniejszych polskich alpinistów minionym dwudziestoleciu oraz Adam Bielecki (28 lat) uczestnik wielu
wypraw na góry siedmiotysięczne, zdobywca Makalu na ostatniej wyprawie.
Wyrażamy żal, że Pani Monika Rogozińska, uczestniczka wielu wypraw himalajskich i dziennikarka uznawana
do tej pory za znawczynię tematów wyprawowo-himalajskich nie zastosowała podstawowych zasad
obiektywizmu dziennikarskiego jakimi dla tej sprawy byłoby przedstawienie poglądów kierownika wyprawy na
Makalu Artura Hajzera czy członków Komisji Wspinaczki Wysokogórskiej czy Zarządu PZA. Ponadto Autorka
nadużyła słów Krzysztofa Wielickiego bez komentarza i anonimowego himalaisty (pytanie czy ten wyraził na
to zgodę?). Co więcej sam tytuł artykułu „Narodowy program narażania młodych” jest wyraźnie sugestywny i przedstawia jednoznaczne stanowisko.
Pani Monika Rogozińska miała sposobność zbadania tematu, ponieważ w czasie konferencji prasowej,
zorganizowanej przed wyprawą była możliwość swobodnego zadawania pytań i rozmów z uczestnikami.
Autorka była gościem konferencji, jednak żadne pytania nie padły. Również prezentacja jakiegokolwiek stanowiska z Jej strony nie miała miejsca. Tak więc otwartym pozostaje pytanie o intencje Autorki.
W artykule znajdują się również sprzeczne oceny wypraw. Pani Monika Rogozińska zachwyca się sposobem
działania zespołu kazachsko-włoskiego (Denis Urubko i Simone Moro), który nigdy nie miał w składzie lekarza,
a jednocześnie krytykuje jego brak w składzie wypraw polskich. Co gorsza Autorka cytuje wyrwane z kontekstu
słowa lekarza wyprawowego, doktora Roberta Szymczaka, co spotkało się z jego zdecydowaną reakcją we wspomnianym powyżej Liście.
Kolega Robert Szymczak do dnia dzisiejszego nie doczekał się odpowiedzi na list adresowany do Redaktora
Naczelnego „Rzeczpospolitej” Pana Tomasza Wróblewskiego.
Krzysztof Wielicki, jeden z najwybitniejszych himalaistów na świecie, pierwszy zdobywca Mount Everest zimą,
w komentarzu przesłanym do Polskiego Związku Alpinizmu oceniając dyskusję wywołaną przez artykuł Pani
Moniki Rogozińskiej stwierdził między innymi, iż:
„1. Nie jest praktykowana zasada konieczności uczestnictwa lekarza w wyprawach wysokogórskich, chyba, że lekarz jest alpinistą a tych jest coraz mniej i ich obowiązki zawodowe wykluczają uczestnictwo w wyprawach
dlatego przed wyruszeniem każdej wyprawy wymagany od uczestników obowiązkowego przeszkolenia nie tylko
z zasad udzielania pierwszej pomocy ale ze znajomości podstaw medycyny górskiej, wyprawy są wyposażone
w niezbędna leki i zestawy ratownicze do wszystkich obozów.
2. W trudnych sytuacjach górskich, dzięki łączności walkie-talkie oraz satelitarnej jesteśmy w stanie uruchomić
akcję ratunkową z pomocą helikopterów, gwarantując szybki transport do szpitala, a rola lekarza bazowego jest
porównywalna z rolą konsultanta medycznego w kraju.
3. Prawdą jest, że niestety nie jesteśmy przewidzieć wszystkich sytuacji jakie mogą się zdarzyć w górach,
często od nas niezależnych lub takich na które nie mamy wpływu ale nie można za nie winić organizatora, czy
kierownika wyprawy a musi być akceptowane przez świadomych o zagrożeniach uczestników wyprawy”.
W podsumowaniu pragniemy podkreślić, iż nie ma związku pomiędzy brakiem lekarza na wyprawie na Makalu,
a odmrożeniami dwóch uczestników. Spośród 5 wypraw zimowych w Himalaje w obecnym sezonie tylko
jedna – 16 osobowa wyprawa rosyjska będzie miała lekarza. W bazie wyprawy na Gasherbrum I znajduje się
posterunek armii pakistańskiej, gdzie jest lekarz pakistański gotowy do współpracy z polską wyprawą. Poza tym
dyżur satelitarny (przy telefonie i internecie) w Polsce będzie pełnił specjalista medycyny ratunkowej dr Robert
Szymczak.
Zarząd Polskiego Związku Alpinizmu ocenia artykuł Pani Moniki Rogozińskiej za krzywdzący osoby
zaangażowane w rozwój himalaizmu polskiego, daleki od prawdy i pełen sprzeczności. Spodziewamy się, że
na łamach Rzeczpospolitej ukaże się stosowne sprostowanie rzetelnie informujące o działalności Polskiego
Związku Alpinizmu, w tym Programu Zimowego – Polski Himalaizm Zimowy.
Wiceprezes Polskiego Związku Alpinizmu
Piotr Xięski
