Zintegrowany System Kwalifikacji

W kolejnych wpisach zostanie zaprezentowana Sektorowa Rama Kwalifikacji w Sporcie oraz kwalifikacje trenerskie i instruktorskie we wspinaczce i narciarstwie wysokogórskim włączone przez Ministerstwo Sportu i Turystyki do ZSK.

15 stycznia 2016 r. weszła w życie Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji. Zintegrowany System Kwalifikacji (ZSK) służyć ma wielu osobom i instytucjom: uczniom, pracodawcom, związkom zawodowym, organizacjom branżowym, ale przede wszystkim polskim pracownikom – zarówno tym, którzy pracują w Polsce, jak i wyjeżdżającym do pracy w krajach Unii Europejskiej.

Rozwiązania, które wprowadza Zintegrowany System Kwalifikacji, to odpowiedź na zmiany zachodzące na rynku pracy i w gospodarce. Jak wskazują doświadczenia innych krajów europejskich, dzięki wprowadzeniu systemu opartego na ramie kwalifikacji powinna wzrastać liczba osób zainteresowanych uczeniem się i zdobywaniem kolejnych kwalifikacji, co wpłynie nie tylko na ich sytuację zawodową, lecz także na ich poczucie bezpieczeństwa na rynku pracy.

W Polsce kwalifikacje nadawane są w systemach oświaty i szkolnictwa wyższego, ale także przez stowarzyszenia i organizacje branżowe, funkcjonujące na podstawie różnych przepisów. Niektóre z kwalifikacji nadawanych poza systemami oświaty i szkolnictwa wyższego odpowiadają wysokim standardom jakości, ale nie wszystkie. Zintegrowany System Kwalifikacji wprowadził mechanizmy zapewniające jakość włączonych do systemu kwalifikacji.

W Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji bardzo ważną rolę pełni Polska Rama Kwalifikacji (PRK), która jest odniesiona do ramy europejskiej. Każda kwalifikacja włączona do zintegrowanego systemu ma przypisany odpowiedni poziom PRK. Dzięki temu polskie świadectwa i certyfikaty są bardziej czytelne zagranicą. Ma to duże znaczenie dla Polaków, którzy będą szukać pracy poza krajem.

Prace nad stworzeniem Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji w Polsce prowadzone były pod kierunkiem Ministra Edukacji w stałej współpracy z partnerami społecznymi. Byli to przedstawiciele pracodawców, związków zawodowych, organizacji branżowych, organizacji pozarządowych, instytucji edukacyjnych i naukowo-badawczych, firm szkoleniowych. Ich opinie miały istotny wpływ na kształt wielu rozwiązań w ZSK.

Zintegrowany system kwalifikacji dotyczy tych, którzy chcą się uczyć i rozwijać przez całe życie, a także pokoleń, które dopiero przygotowują się do wejścia na rynek pracy. W zintegrowanym systemie większego znaczenia nabierają konkretne efekty uczenia się, czyli to, co wiemy, jakie umiejętności i kompetencje posiadamy oraz jak potrafimy je wykorzystać w życiu zawodowym i społecznym.

Czym jest ZSK?

ZSK, czyli Zintegrowany System Kwalifikacji, opisuje, porządkuje i zbiera różne kwalifikacje w jednym, powszechnie dostępnym rejestrze – Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji. ZSK określa także zasady i standardy potwierdzania funkcjonujących w nim kwalifikacji, co gwarantuje wysoką jakość certyfikatów zawodowych wydawanych w ramach systemu.

To rozwiązanie mające na celu podniesienie poziomu kapitału ludzkiego w Polsce, dzięki któremu będziesz mógł potwierdzić umiejętności swoje lub swoich pracowników na polskim i zagranicznym rynku pracy.

Dzięki wprowadzeniu systemu:

• każdy może starać się o potwierdzenie posiadanych kompetencji, bez względu na to jak je zdobył,
• sposób nadawania kwalifikacji jest skrupulatnie monitorowany przez ministrów,
• pracodawcy mogą łatwiej rozpoznać wartość potencjalnego pracownika, a pracownicy zaprezentować swoje kompetencje w wiarygodny sposób.

Uczenie się przez całe życie

Zintegrowany System Kwalifikacji to ważne narzędzie polityki uczenia się przez całe życie, realizowanej zgodnie ze strategią polskiego rządu oraz Unii Europejskiej. U podstaw idei uczenia się przez całe życie leży przekonanie, że nawet po zakończeniu etapu formalnej edukacji trzeba w dalszym ciągu doszkalać się oraz podnosić swoje kwalifikacje.

Dlaczego stworzono ZSK?

Dynamiczne zmiany zachodzące na polskim rynku pracy sprawiają, że zarówno pracownicy, jak i pracodawcy muszą wykazywać się coraz większą elastycznością − gotowością do podejmowania kolejnych wyzwań oraz umiejętnością dostosowania się do nowych wymagań rynku. Aby uniknąć zawodowej stagnacji, czy nawet wykluczenia z rynku pracy, pracownicy zmuszeni są więc ciągle zdobywać nowe kwalifikacje, a pracodawcy − szukać kandydatów z określonym zestawem kompetencji i nieustannie podnosić kwalifikacje swoich kadr.

Zintegrowany System Kwalifikacji oferuje możliwość formalnego potwierdzenia umiejętności i wiedzy, zdobytych w trakcie samodzielnego uczenia się, oraz zapewnia powszechny dostęp do uporządkowanej listy obecnych na rynku kwalifikacji z ich jasno określonym opisem. Pełna lista kwalifikacji znajduje się w publicznej bazie danych − Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji (ZRK). Dobrze opisane kwalifikacje podpowiedzą, jaką wiedzę i umiejętności musi posiadać osoba, która chce potwierdzić swoje kompetencje w danej dziedzinie lub czego pracodawca może oczekiwać od kandydata na określone stanowisko.

Jak pokazują doświadczenia innych krajów europejskich, dzięki wprowadzeniu systemu porządkującego rynek kwalifikacji, wzrośnie liczba osób zainteresowanych formalnym potwierdzaniem i podnoszeniem swoich kompetencji. Skorzystają więc na tym wszyscy: sami pracownicy, zarówno w kraju, jak i za granicą, pracodawcy, oraz organizacje branżowe.

Czym są kwalifikacje?

Kwalifikacja to zestaw efektów uczenia się w zakresie wiedzy i umiejętności, których osiągnięcie zostało formalnie potwierdzone przez upoważnioną do tego instytucję.

Wyróżniamy następujące rodzaje kwalifikacji:

• kwalifikacje w oświacie i szkolnictwie wyższym;
• kwalifikacje uregulowane, nadawane na podstawie przepisów prawa, ale poza szkołą czy uczelnią – np. prawo jazdy czy dyplom nurka;
• kwalifikacje rzemieślnicze;
• kwalifikacje wolnorynkowe oraz kwalifikacje sektorowe, czyli zestawy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji konkretnych zadań zawodowych.

Docelowo wszystkie kwalifikacje mają być włączone do ZSK, ale największą rewolucję system wprowadza na rynku kwalifikacji wolnorynkowych oraz kwalifikacji sektorowych. Kwalifikacje to bowiem nie tylko świadectwo szkolne czy dyplom magistra. Wiedzę, umiejętności oraz kompetencje społeczne zdobywamy w różnych miejscach: m.in. w szkołach i na uczelniach, ale też w miejscu pracy, na kursach prowadzonych przez firmy szkoleniowe, czy ucząc się samodzielnie w domu. Oznacza to, że bardzo często posiadamy kompetencje poszukiwane na rynku pracy, ale nie możemy oficjalnie potwierdzić tego przed potencjalnym pracodawcą. Z pomocą przychodzi Zintegrowany System Kwalifikacji!

Najważniejsze elementy systemu

Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji – publiczny rejestr gromadzący wszystkie kwalifikacje funkcjonujące w ZSK. W rejestrze możesz zapoznać się m.in. z pełną listą kwalifikacji włączonych do systemu, ich dokładnymi opisami, a także wymaganiami stawianymi przed kandydatami, którzy chcą potwierdzić posiadanie danej kwalifikacji.

Walidacja – proces formalnego potwierdzania tego, co wiesz i umiesz, niezależnie od tego, gdzie się tego nauczyłeś – w szkole, na kursie, w pracy, czy w domu. Pomyślne przejście walidacji zakończone jest potwierdzeniem posiadania kwalifikacji w postaci certyfikatu. Za organizację walidacji odpowiadają instytucje certyfikujące.

Instytucje certyfikujące – instytucje z uprawnieniami do nadawania określonych kwalifikacji wolnorynkowych i sektorowych włączonych do ZSK, czyli do wydawania certyfikatów potwierdzających posiadanie kwalifikacji. Zastanawiasz się jak zdobyć certyfikat? Sprawdź wymagania w ZRK, a następnie zapisz się na walidację kontaktując się z odpowiednią instytucją.

Polska Rama Kwalifikacji – wszystkie kwalifikacje włączone do ZSK mają nadany poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji, który opisuje złożoność umiejętności nabytych w ramach danej kwalifikacji. Oznaczenie PRK znajdziesz na każdym certyfikacie wydanym w ramach ZSK.

Jak potwierdzić kwalifikację i zdobyć certyfikat?

Jednym z najważniejszych elementów Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji jest możliwość formalnego potwierdzenia posiadanych kompetencji w procesie. Proces ten nazywany jest walidacją. Jej najważniejszym założeniem jest to, że nie ma znaczenia jak i gdzie zdobyliśmy naszą wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne − w szkole, na uczelni, w pracy, na szkoleniu, czy ucząc się samodzielnie w domu, ale liczy się to, co wiemy i potrafimy. Dzięki temu, zamiast zapisywać się na szkolenie o wątpliwej jakości lub chodzić na kurs tylko po to, by otrzymać papierek, możemy z łatwością uwiarygodnić swoje doświadczenie i umiejętności, zdobywając powszechnie uznawany certyfikat z logo PRK.

ZSK za granicą

Dyplom lub certyfikat poświadczający kwalifikację włączoną do ZSK, jest wiarygodnym i powszechnie uznawanym dowodem na to, co rzeczywiście wie i umie jego posiadacz. Certyfikat PRK to symbol jakości w Polsce i za granicą! To użyteczny sposób potwierdzenia kompetencji, zarówno dla szukających pracy lub starających się o awans pracowników, jak i dla prowadzących rekrutację pracodawców. I to nie tylko w Polsce! ZSK to także użyteczne narzędzie sprzyjające mobilności zawodowej. Europejska Rama Kwalifikacji Swoje własne ramy kwalifikacji posiadają również inne kraje Unii Europejskiej, a w 2008 roku ustanowiona została Europejska Rama Kwalifikacji (ERK), która pozwala na łatwe porównanie poziomów ram z różnych państw członkowskich. Co to oznacza w praktyce? Poziomy Polskiej Ramy Kwalifikacji można łatwo odnieść do poziomów Europejskiej Ramy, a następnie przełożyć na ramy kwalifikacji danego kraju – np. Szkocji, Francji lub Irlandii. Dzięki temu:

• Polskim pracownikom łatwiej będzie przekonać zagranicznego pracodawcę o poziomie swoich umiejętności, a także zaprezentować kompetencje nabyte podczas pracy zagranicą polskim firmom po powrocie do kraju.
• Firmom łatwiej będzie udowodnić przed zagranicznymi kontrahentami, że ich pracownicy mają odpowiednie umiejętności i są właściwie przygotowani do tego, aby podjąć się zlecenia lub wziąć udział w przetargu.

W pracę nad własnymi systemami porządkującymi kwalifikacje rynkowe zaangażowanych jest obecnie ponad 140 krajów na całym świecie! Trwają również zaawansowane dyskusje nad możliwością porównywania ram regionalnych i krajowych na całym świecie.

Co zyskujesz?

Zintegrowany System Kwalifikacji powstaje w odpowiedzi na wyraźne zapotrzebowanie rynku pracy i przyniesie wiele korzyści zarówno pracodawcom, jak i pracownikom.

WYMIERNE KORZYŚCI DLA PRACODAWCÓW:

• Stworzenie skutecznego narzędzia rekrutacyjnego, które ułatwi ocenę kompetencji kandydatów do pracy i zmniejszy ryzyko kosztownych błędów przy rekrutacji.
• Możliwość stworzenia czytelnego planu budowania i rozwoju zespołu poprzez uporządkowanie zestawu kwalifikacji poszukiwanych przez pracodawców w sektorze.
• Zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstwa w postępowaniach przetargowych w kraju i zagranicą dzięki ujednoliceniu systemu z podobnymi systemami w innych krajach europejskich.
• Sprawniejsze planowanie długoterminowych inwestycji i dróg rozwoju organizacji dzięki możliwości łatwego identyfikowania luk kompetencyjnych na rynku.
• Pomoc w zakresie doskonalenia systemu awansowania, określania poziomu wynagrodzeń oraz w trafnym doborze wartościowych szkoleń dla pracowników.
• Możliwość tworzenia i włączania do systemu nowych kwalifikacji „szytych na miarę”, czyli dostosowanych do potrzeb pracodawcy, danej branży i lokalnego rynku pracy.

WYMIERNE KORZYŚCI DLA PRACOWNIKÓW:

• Możliwość łatwego udowodnienia swoich umiejętności za pomocą wiarygodnych certyfikatów z powszechnie uznawanym na rynku pracy symbolem Polskiej Ramy Kwalifikacji.
• Zwiększenie wiarygodności posiadanych świadectw i certyfikatów, co uprości procedury rekrutacyjne u potencjalnych pracodawców i ułatwi znalezienie pracy.
• Możliwość przedstawienia swoich kwalifikacji w sposób zrozumiały i łatwy do weryfikacji również dla potencjalnych pracodawców z zagranicy, np. krajów Unii.
• Znaczące wsparcie w zakresie planowania kariery i rozwoju zawodowego, a także ewentualnej zmiany zawodu lub przebranżowienia.

Źródło: https://kwalifikacje.gov.pl