Kanin 2025

Kanin 2025

27 letnia wyprawa STJ KW Kraków działała w masywie Kanin w dniach 8-23 sierpnia
br. Bazą dla naszej działalności był, podobnie jak w ubiegłym roku, Dom Petra Skalarja,
udostępniony nam przez Słoweńską Federację Speleologiczną (Jamarska Zveza Slovenije).
Zasadniczą uwagę podczas tegorocznej wyprawy skupiliśmy na ciągach systemu BC4 – Mala
Boka, zwłaszcza na poszukiwaniach jego połączenia z obiektem BC10. Cel ten wynikał z
wcześniejszej konsultacji ze stroną słoweńską, w wyniku której doszło do korekty deklinacji
w wykonanych przed 15 laty pomiarach jaskini BC10. Po uwzględnieniu korekty okazało się,
że dolne ciągi BC10 (-700 – -800m) znajdują się w bezpośredniej bliskości znanych,
eksplorowanych przez nas w latach 2016-2017 tzw. ciągów za Wantą, powyżej Vilinskiej
Galerii w Malej Boce. W efekcie przeszukania wspomnianych ciągów udało się zlokalizować
cztery potencjalne kierunki dalszej eksploracji.
Pierwsze dwa tematy wymagały wspinaczki powyżej ciągów za Wantą. Jeden z nich
(zmierzający ku SE), został szybko zweryfikowany negatywnie, kończył się bowiem po
blisko 50 m zwężającym się ku stropowi pęknięciem, dodatkowo zablokowanym przez
zawalisko. Drugi temat pozwolił na dłuższą akcję wspinaczkową: po dokonaniu trawersu nad
studnią dostaliśmy się do komina, ze stropu którego startuje meander, przedzielony
niewielkich rozmiarów salkami. Ciąg ten, chociaż ciasny, rokuje na dalszą eksplorację. Do tej
pory udało się wyeksplorować w nim łącznie 106 m pomierzonych korytarzy.
Kierunek, w którym zmierza wspomniany ciąg (NE) nie jest najkorzystniejszy z punktu
widzenia poszukiwań połączenia z BC10, stąd skierowaliśmy naszą uwagę na dwa pozostałe
przodki, zmierzające w dół. Pierwszy z nich – zawalisko z aktywnym ciągiem powietrza –
dość szybko zweryfikowaliśmy negatywnie, z uwagi na zbyt dużą miąższość zawaliska. Drugi
temat jest o wiele bardziej obiecujący. To boczny ciąg, który odchodzi kilka metrów nad
dnem studni, w górnej części której kontynuowaliśmy wcześniej wspomniane wspinanie.
Ciąg ten, z aktywnym i silnym wywiewem, stanowi pionową szczeliną, powstałą na
pęknięciu. Kilka metrów poniżej wejścia do niej, szczelina zwęża się, utrudniając dalsze
przejście. Silny ciąg powietrza zmotywował nas jednak do udrożnienia tego przełazu.
Zlokalizowana poniżej studnia (30m) doprowadza do skrajnie ciasnego meandra, za którym
znajdują się kaskadowo obniżające się ciągi. Zgodnie z pomiarami partie te znajdują się ok.
20 m w linii prostej od najbliżej położonych znanych nam korytarzy BC 10 (tzw. ciąg do
drugiego syfonu, poznany w 2011 roku). Silny ciąg powietrza, przypominający charakterem

aktywny przewiew w okolicy połączenia BC4 i Malej Boki, wskazuje na dużą szansę
znalezienia długo poszukiwanego przez nas łącznika BC 10 z systemem BC4 – Mala Boka.
Łącznie w opisanych powyżej partiach (Szczelina Nadmiernego Entuzjazmu, Meander
Gaduła) pomierzyliśmy 60 m, zaś w całej tegorocznej działalności w systemie MC4-Mala
Boka: 214m. Na uwagę zasługuje fakt, iż wszyscy członkowie wyprawy brali udział
w akcjach na odległym i głęboko położonym przodku (ok. -900m), dokąd ruszyło łącznie
siedem trzyosobowych akcji biwakowych.
Niezależnie od postępów w Malej Boce, zorganizowaliśmy szereg wyjść do płytszych
otworów, w tych do jaskiń odkrytych w zeszłym roku. Najbardziej obiecująca z nich –
Oddech Otchłani (-92m) – została zweryfikowana negatywnie, z uwagi na zalegający w tym
roku na dnie śnieg. Dość szybko zakończona została eksploracja w kolejnych zeszłorocznych
odkryciach: MGL 1 i MGL 2, chociaż w tej drugiej jaskini udało się pomierzyć 55m ciągów.
Z mniejszych, w tym roku zlokalizowanych, otworów warto wspomnieć również tzw.
Jaskinię Lodową Ślimaczą (zweryfikowaną negatywnie) oraz VGL 1 (której partie wstępne
wymagają dopiero udrożnienia).
Akcje powierzchniowych poszukiwań nowych otworów skoncentrowaliśmy w tym roku
na wysoko położonych częściach masywu Kanin, w ścianach grzbietów Maly Talir oraz Vrh
Osojnic, które pozwalają na osiągnięcie wysokości otworów 2150-2300m. W efekcie jednej z
akcji zlokalizowaliśmy szereg jaskiń: TA-1, TA-2, OS-1, OS-2 i OS-3. Szczególnie
obiecujące okazały się otwory: OS-1 i OS-2. Pierwszy z nich to ciąg kaskadowo schodzących
studzienek, przedzielanych ciaśniejszymi przełazami i meandrami. W jaskini tej
pomierzyliśmy na ten moment 64m przy ponad 30m deniwelacji. Dalsza eksploracja wymaga
zabezpieczenia ciaśniejszych oraz kruchych ciągów. W kolejnej jaskini: OS-2 – postępy
okazały się jeszcze większe. Obiekt ten jest obszerniejszy niż OS-1, również rozpoczyna się
serią studzienek przedzielanych przełazami. Udało się w nim pomierzyć łącznie 141m i
osiągnąć niemal 100m deniwelacji. Eksploracja zakończyła się na progu dużej studni, co
gwarantuje dalsze postępy w tej jaskini. Warto też zwrócić uwagę na to, że jej otwór
zlokalizowany jest na wysokości 2180 m n.p.m. Sprawia to, że jest to obecnie najwyżej
położony z eksplorowanych przez nas obiektów. Na eksplorację czekają kolejne, jeszcze
wyżej położone otwory.
Łącznie podczas wyprawy STJ KW Kraków – Kanin 2025 – udało się pomierzyć 475m
nowych ciągów w czterech jaskiniach. Dalsze plany eksploracyjne obejmują przede
wszystkim znalezienie nieodległego połączenia BC10 z systemem BC4-Mala Boka,

weryfikację ciągów, odkrytych w Malej Boce w 2022 roku w partiach Death Water oraz
kontynuację eksploracji w wysoko położonych jaskiniach (w tym OS-1 i OS-2).
W tegorocznej wyprawie STJ KW Kraków w Kanin wzięło udział 14 osób: Paweł
Ramatowski (kierownik), Michał Duda, Danuta Gromala, Urszula Kotewa, Michał
Kuryłowicz, Sławek „Lucas” Kwiecień, Mariusz „Many” Mucha, Iwona Tucznio, Łukasz
Wąchała, Piotr Wójcik, Bartosz Ziarkowski (wszyscy STJ), Piotr Broda (STJ/SC), Paweł
Gogolak (SDG), Jan Poczobut (SW). W trakcie wyprawy odwiedzili nas Maciej Tomaszek
oraz Julian Gądek. Dziękujemy Komisji Taternictwa Jaskiniowego PZA za dofinansowanie
wyprawy. Podziękowania również dla naszych przyjaciół z Jamarska Zveza Slovenije
(zwłaszcza dla Bogomira Remskara z JDDR Ajdovscina) za pomoc w udostępnieniu Domu
Petra Skalarja na czas wyprawy, ekipie DZRJ Ljubljana za nieustającą wymianę informacji o
postępach eksploracji oraz dla gminy Bovec – za odstąpienie od lokalnych opłat.

Michał Kuryłowicz