W dniach 20 VIII 2013 – 8 IX 2013 odbyła się kolejna wyprawa Grupy Nurków Jaskiniowych do Kosowa. Celem była dalsza eksploracja Wielkiego Syfonu w jaskini Gryka e Madhe, znajdującego się ponad 500m od otworu jaskini.
Zeszłoroczny przodek znajdował się na głębokości 42m. Ze względu na to wystąpiła potrzeba użycia dużych butli. Akcja zatem była rozplanowana na wiele dni: transporty ciężkiego sprzętu speleonurkowego i retransporty butli na powierzchnię celem nabicia, po czym znów transporty przez suchą część jaskini i Syfon Wstępny do Wielkiego Syfonu.
Zjazd do syfonu – fot. K. Kralczyńska
Finalnie rozpoznano dalej 4 nowe korytarze, poznając ok. 20m nowych partii i znajdując główny ciąg. Przesunięto przodek o ok. 30 metrów, osiągając głębokość 55m. Ze względu na brak gazów do nurkowania na tych głębokościach przeniesiono się do syfonu na końcu jednego z ciągów jaskini, 3 km od otworu. Tam finalnie wyeksplorowano ok. 40m podwodnych ciągów, łącząc jeziorko syfonalne z partiami suchymi jaskini, znajdującymi się w innym ciągu. Podczas nurkowań zebrano pomiary i sporządzono plany nowych korytarzy.
Honzo przed zanurzeniem – fot. J. Strejczyk.
Z powodu ograniczeń sprzętowych i braku gazów do nurkowań na dużych głębokościach przeniesiono się do sąsiedniej Serbii. Tu kontynuowano eksplorację w j. Vrelo Crnog Timoka, odnaleziono dalszy ciąg korytarzy. Przerwano dalszą eksplorację ze względu na trudne warunki wodne w jaskini. Finalnie położono ok. 30m nowej poręczówki. Następnie przeniesiono się do j. Lazareva i tu kontynuowano podwodne eksploracje w tej nowej dla nurków jaskini. Do osiągnięć polskiej ekipy należy zaliczyć połączenie jeziorka wywierzyskowego przed jaskinią z jeziorkiem syfonalnym wewnątrz jaskini, w sumie 150m długości, z czego nowych 70m, głębokość do 15m. Poznano także inne nowe podwodne partie tej jaskini, ogółem 250m nowych korytarzy oraz rozpoznano szereg przodków do dalszej eksploracji.
Przygotowanie do nurkowania – fot. J. Strejczyk.
Występują możliwości dalszego działania w tych miejscach, przodki są otwarte. Nawiązano nowe znajomości w rejonach działania oraz kontynuowano współpracę ze znanymi nam speleoklubami z Kosowa i Serbii. Cel zgrupowania został osiągnięty.
Do działań promujących nasz Kraj należy zaliczyć wywiady udzielone przez polskich speleonurków dla telewizji w Kosowie i Serbii oraz spotkanie z Prezydentem m. Peja w Kosowie, który podziękował za pomoc w poznawaniu podziemnej cząstki Kosowa.
W wyprawie brali udział:
- kierownik – Dominik Graczyk „Honzo”(SW), Jacek Strejczyk „Homer”( AVEN), Jerzy Dedyk „Zgredek”( AVEN), Robert Wieczorek „Hińczyk”( AVEN), Kasia Kralczyńska (SW), Magda Motylińska (SW), Łukasz Kralczyński (SW), gościnnie Tomek Zapiór (GNJ), Paweł Zapiór (GNJ), Krzysztof Starnawski (Dual Rebreather)
- Kosowo: Fatos Katallozi (Aragonit)
- Serbia: Uros Aksamovic (SOB), Nemania (SOB), Robert Misic (Rock and Ice), Andelka Stojanovic (Rock and Ice)
Naszą wyprawę wspierali:
Santi (skafandry, kamizelki grzewcze), No Gravity (ocieplacze), GRALmarine (oświetlenie, kamera podwodna), MLinke Sidemount (akcesoria do nurkowania jaskiniowego), Klinika Medyczna IBIS (tlen), Speleoklub Warszawski (sprężarka)
Dziękujemy PZA za dofinansowanie wyprawy.
Tekst: Dominik Graczyk „Honzo”
