W dniach 27.07-15.08.2017 odbyła się XIX letnia wyprawa z organizowana przez STJ KW Kraków w słoweński masyw Kanin. Bazę wyprawy jak w latach poprzednich stanowiły ruiny schroniska „Planinski Dom” na wysokości 1806 m n.p.m. W tym roku głównym celem była kontynuacja eksploracji w systemie Polska Jama( BC 4 ) – Mala Boka ( 1319 m den.). Po zeszłorocznych przełomowych odkryciach w galerii „Vilinskiej” zostaje podjęta decyzja o założeniu dodatkowego biwaku . W pierwszym tygodniu plan wyprawy zakładał założenie dwóch biwaków – biwak I w BC Beach na głębokości -823 m względem otworu BC 4 ( w sezonie letnim jedyny dostępny otwór systemu) oraz biwak II , w końcowej, suchej części Galerii w odległości ok. 1 km od biwaku I na głębokości 818 m (względem BC 4). Główny przodek tegorocznej wyprawy to kolektor wodny odkryty podczas wyprawy Kanin 2016. Droga na przodek wymaga zjazdu przez BC 4 na gł. 883 m do połączenia z Malą Boką i dalej blisko 2 km suchym ciągiem Galerii Vilinskiej. Jak w roku poprzednim, kontynuowaliśmy wymianę starych lin i punktów w głównym ciągu BC 4, co również wymagało zaangażowania sporych sił wyprawy. Równolegle do działań w systemie BC 4 – Mala Boka prowadziliśmy intensywną działalność w jaskini „ Jama Andreja”, która zlokalizowana jest 20 metrów nad otworem BC 10 ( -863m) na wys.1728 m n.p.m. W tym roku udało się pogłębić jaskinię z 98 m do 298 m, zwiększając jej długość z 175 m do 450 m. Obecne dno stanowi zawalisko z przewiewem. Będzie to cel na kolejną wyprawę, gdyż jaskinia ma realną szansę na połączenie z BC 10.
W kolejnych dniach wyprawy, po zaopatrzeniu biwaków i wymianie oporęczowania w BC 4, eksplorację Galerii Vilinskiej prowadziliśmy w oparciu o biwak nr. II. Podczas pierwszego biwaku udaję się przejść nad jeziorem, które zatrzymało eksplorację rok wcześniej. Dalszy ciąg prowadzący w kierunku południowym, to stary okresowo zalewany ciąg z kilkoma syfonami. Na ścianach widoczne są poziomy zalewania podczas przyborów wody. Partie te zostały wymownie nazwane „ Death Water”. Wartym odnotowania jest fakt, że ciąg ten bezpośrednio rozwija się w kierunku Vielkiej Boki czyli obecnego wywierzyska południowej części Kaninu. Po tegorocznej eksploracji przodek w kolektorze znajduję się ok. 4 m w pionie nad poziomem suchego ciągu w „Velikiej Boce” a odległość horyzontalna wynosi niecałe 200 m. W kolektorze kartujemy łącznie 330 m. Niestety ze względu na realne zagrożenie odcięciem i charakter syfonalny, podjęliśmy decyzje o przełożeniu eksploracji na sezon zimowy.
Nad kolektorem wodnym w kierunku na SW kartujemy dodatkowo 70 m. Łącznie w partiach za Milanov Kominem udaję się odkryć i skartować 400 m nowego ciągu.
Podczas kolejnych akcji biwakowych w partiach za zaciskiem MZL w Galerii Vilinskiej, zostaje odkryta obszerna kontynuacja- nowa galeria z silnym przepływem powietrza rozwija się kierunku na NW i jest to stary mocno zerodowany ciąg dający możliwość rozbudowania tej części systemu w kierunku BC 10. W galerii zostaje pomierzone 279 m. Eksploracja tam nie została zakończona i będzie celem przyszłorocznej wyprawy letniej.
Zaskakującym odkryciem wyprawy było odnalezienie wejście do dotychczas nieznanej galerii zlokalizowanej tuż przy połączeniu BC 4 z Małą Boką tj. w miejscu gdzie wielokrotnie przechodziliśmy. W galerii występuje silny przewiew powietrza, o kierunku przeciwnym do przewiewu w głównym ciągu Małej Boki. Galeria „Nieznana” zostaje rozpoznana na długości ok.250 m z widoczną kontynuacją . Ze względu na brak czasu ciąg ten zostaje skartowany na dł. 160 m. Kierunek na S i ciąg powietrza idący do „ góry” powoduje przypuszczenie o możliwym połączeniu z powierzchnią.
Do kolejnego bardzo ciekawego odkrycia dochodzi w miejscu również dobrze znanym. Główną osią na której rozwija się ciąg Małej Boki od dolnego otworu to kierunek północny. Na końcu Galerii Milenijnej, gdzie zaczyna się Galeria Vilińska, główny ciąg jaskini skręca pod kątem ostrym w kierunku na SW i dalej na S. Na przedłużeniu Galerii Milenijnej w kierunku na N czyli w głąb masywu dalszą drogę zamyka znany, stary, niezasilany syfon. Podczas jednej z akcji udaję się odnaleźć wejście do ciasnego korytarzyka 5 m nad syfonem. Posuwając się korytarzem w kierunku na N po 30 m dalszą drogę zamyka kolejny stary niezasilany syfon z widocznym prześwitem ok 10 cm. Tutaj nie jesteśmy wstanie opisać siły przewiewu, który powoduje falowanie lustra wody! Na pewno będzie to cel zimowej wyprawy ,gdyż istnieje tu możliwość kontynuacji głównego ciągu Malej Boki na północ.
Łącznie podczas wyprawy udaję się skartować 1139 m , organizując 36 akcji jaskiniowych w tym 4 biwakowe. Fakt eksploracji przez górny otwór systemu powoduje ,że odległości na przodki są bardzo duże, co wznacznym stopniu utrudnia eksplorację. Pod koniec wyprawy odczuliśmy mocno brak sprzętu, co spowodowało konieczność skrócenia wyprawy. Łącznie rozwiesiliśmy ponad 900 m lin, instalując ok 200 punktów.
W wyniku letniej wyprawy całkowita długość systemu Polska Jama ( BC 4 ) – Mala Boka(den.1319 m) wzrosła z 9892 m do 10731 m.
Dziękujemy KTJ PZA za wsparcie finansowe wyprawy. Podziękowania składamy również dla sieci sklepów „Skalnik” za wsparcie sprzętowe wyprawy oraz dla firmy Interkonekt S.C. z Wolbromia, która dostarczyła sprzęt pomiarowy.
Autor: Paweł Ramatowski
Uczestnicy wyprawy z STJ KW Kraków :
Paweł Barczyk
Mateusz Czerwiak
Danuta Gromala
Magdalena Jaworska
Urszula Kotewa
Barbara Kościelniak
Michał Kuryłowicz
Marcin Miodek
Mariusz Mucha
Michał Pahl
Tomasz Pawłowski
Paweł Ramatowski (kierownik)
Marcin Struś oraz
Marta Czech (SCW)
Beata Michalak (SW)