Sprawozdanie z wyprawy centralnej KTJ PZA Chiny 2013
Termin: 11.10.2012-10.11.2013
Uczestnicy:
- Ciszewski Michał / KKTJ
- Ciszewski Andrzej / KKTJ – kierownik
- Golicz Mateusz / RKG Nocek
- Berdel Bartosz / KKTJ
- Ramatowski Paweł / STJ KW Kraków
- Olczak Tomasz / Speleoklub Łódzki
- Wójcik Ewa / KKTJ
- Pawłowski / Tomasz / STJ KW Kraków
- Zygmunt Jerzy / Speleoklub Częstochowa
Skład wyprawy – fot. T. Pawłowski
Celem wyprawy była eksploracja otoczenia wioski Shizilu, znajdującej się w górach Dalou Shanmai w rejonie miasta Lichuan w prowincji Hubei, w południowo-zachodnich Chinach. W tym rejonie działała na przełomie października i listopada 2012 roku centralna wyprawa KTJ PZA poprzedzona dwuosobowym rekonesansem przeprowadzonym w kwietniu 2012 roku. Naszej wyprawie towarzyszył Chińczyk He Duan Yong oraz dwójka chińskich kierowców, wchodzących również do niektórych z eksplorowanych przez nas jaskiń. Po przylocie do Chongqing dołączyły do nas również Natalia Brede i Kaja Kałużyńska, pełniące na wyprawie funkcję tłumaczek.
Pomiary w Feng Dong – fot. M. Ciszewski
W pierwszej fazie działalności rozpoznano lokalizacje kilku otworów jaskiń, które wskazał nam He Duan Yong i przedstawiciele miejscowej ludności. Działalność wyprawy rozpoczęta została od wejść do najciekawszych z jaskiń, które z braku czasu nie zostały skartowane w czasie ubiegłorocznej wyprawy. Największa z nich to jaskinia Feng Dong stanowiąca stare wywierzysko w południowo-zachodniej części masywu. Eksploracja zakończyła się osiągnięciem ciasnych szczelin nie do przejścia. Jaskinia osiągnęła długość 1509 m.
Następnie przystąpiliśmy do eksploracji naszego najciekawszego celu jaki pozostał po ubiegłorocznej wyprawie jaskini Luò Xī Tiān Kēng (Wielka Studnia Spadającej Rzeki), w której w czasie eksploracji doszło do wielkiego obrywu skał z rejonu górnej krawędzi studni. Po zaporęczowaniu studni wstępnej 80 m powyżej jej dna rozpoczęliśmy poręczowanie i czyszczenie z luźnych bloków systemu trawersów i zjazdów prowadzących na jej dno poza strefę zagrożoną obrywem. Dalej była kontynuowana eksploracja głównego korytarza, która niespodziewanie doprowadziła do syfonu na głębokości 433 m.
Zjazd studnią P320 w Luo Xi Tiankeng – fot. M. Ciszewski
W rejonie syfonu eksplorowany był boczny ciąg doprowadzający do podstawy wysokiego i obszernego komina. W końcowej fazie wyprawy została do systemu dołączona kolejna niżej położona jaskinia dzięki czemu trzyotworowy system osiągnął długość 3463 m. Ponowna weryfikacja pomiarów studni pozwoliła na określenie jej głębokości na 320 m od górnej krawędzi i kubatury 2,8 mln metrów sześciennych.
Dà Dòng to rozbudowany przestrzennie system, tworzący kolektor kilku ciągów wodnych, stanowiący najprawdopodobniej fragment większego systemu jaskiniowego. Jego eksploracja prowadzona była w czasie całej wyprawy lecz nie wszystkie problemy zostały rozwiązane ze względu na brak czasu. Jaskinia osiągnęła długość 4573m przy niezmienionej głębokości. Mieliśmy okazję przekonać się, że eksploracja dolnych partii jaskini wymaga suchej i pewnej pogody ze względu na szybkie przybory wody.
Spośród większych jaskiń eksplorowanych w sąsiedztwie Shizilu należy jeszcze wymienić jaskinię Huang Jia Wo Dang, która zakończyła się ciasną szczeliną na głębokości 129m oraz rozbudowaną przestrzennie jaskinię Laizi Dong o długości 540m kończącą się szczelinami nie do przejścia.
Drugim obszarem działania było otoczenie jaskini Zhà Kŏu Dòng. Jest to stary wielopiętrowy system odwadniający plateau o wysokości 1600 m n.p.m. W jaskini pozostał po ubiegłorocznej wyprawie ciekawy problem do rozwiązania prowadzący do wyższego piętra jaskini. Po wspięciu się, obszerny korytarz skończył się studzienkami ze szczelinami nie do przejścia. Jaskinia osiągnęła długość 1773m. W tym rejonie rozpoczęliśmy działalność w dwóch nowych obiecujących jaskiniach odwadnianych około 700 m niżej, w dolinie rzeki Ji Jang. Obydwie jaskinie mają kaskadowy charakter i aktywne cieki wodne.
Luo Shui Kong to okresowy ponor potoku płynącego z wyższych partii masywu. Na dnie studni wstępnej ciąg rozdwaja się. Większy z nich opada szybko do syfonu nad którym widoczne jest okno dające możliwość przejścia. Drugi ciąg to system kaskad doprowadzający do syfonu na głębokości 112m. W jaskini skartowaliśmy 937m korytarzy. Kolejna jaskinia, Ma Bao Dong ma również kaskadowy charakter i kieruje się w stronę wywierzyska w dolinie rzeki Ji Jang. Kończy się syfonem na głębokości 156m.
W większości eksplorowanych jaskiń pozostały jeszcze problemy do rozwiązania. W niektórych z eksplorowanych w ubiegłym roku jaskiń nie kontynuowaliśmy działalności z braku czasu. W sumie w czasie wyprawy zostało skartowanych 7517m nowych ciągów. Około 1200m pozostało nieskartowanych.
Studnia P40, Laizi Dong – fot. M. Ciszewski
W końcowej fazie wyprawy udało się przeprowadzić dwa rekonesanse w zachodniej części masywu, dzięki temu, że w ostatnim czasie została wybudowana nowa droga w tym rejonie. Pozwoliło to na lepsze poznanie geologii eksplorowanego przez nas masywu. Na przekroju ścian opadających do rzeki Ji Jang widoczne są liczne cienkie wkładki skał nieprzepuszczalnych odpowiadających kolejnym strefom syfonalnym. Dlatego też pomimo ogromnej ilości otworów pozostających do eksploracji należy liczyć się z koniecznością pokonywania w większej części masywu licznych syfonów.
Podobnie jak w ubiegłym roku podstawową barierę w działalności wyprawy stanowiły ograniczenia formalne dotyczące sporządzania dokumentacji kartograficznej, oraz brak możliwości korzystania z dostępnych zasobów kartograficznych. Działalność wyprawy nie byłaby możliwa, gdyby nie obecność tłumaczy. Kontakt z lokalną ludnością jest możliwy wyłącznie w języku chińskim, wobec czego zaangażowanie tłumaczy jest warunkiem koniecznym kontynuowania działalności w rejonie.
Kierownik wyprawy
Andrzej Ciszewski
