Kolejna, dwudziesta druga, wyprawa Sopockiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego, w austriacką część masywu Hagengebirge za nami. W tym roku nie obyło się bez przeszkód. Zaczęło od trudności z organizacją lotu śmigłowcem, co nieco opóźniło nam rozpoczęcie działania. Największym jednak naszym utrapieniem w tym była roku pogoda. Stali bywalcy wypraw sięgali do pamięci, próbując ustalić kiedy ostatni raz było tak dużo dni deszczowych. Na przekór tym niedogodnościom udało nam się dokonać zupełnie ciekawych odkryć.
Od wielu lat naszym głównym celem jest Jaskinia Ciekawa (Interessante Höhle). Zdajemy sobie sprawę, że łatwo i średnio perspektywiczne miejsca do eksploracji w tej jaskini już się skończyły i zdobywanie nowych metrów będzie przychodzić z coraz większym trudem. W tym roku udało nam się odkryć 114 metrów w bardzo odległych od otworu partiach, stanowiących kontynuację Meandra Zachodniego. Główny nacisk został położony na odzyskiwanie lin i sprzętu z południowych części jaskini. Po tegorocznych odkryciach Jaskinia Ciekawa ma 23095 m długości i 640 m głębokości.
Od kilku lat coraz większe znacznie zyskuje jaskinia Kitzgrabenschacht. Na koniec 2022 roku jaskinię tę pozostawiliśmy ze stosunkowo dobrze poznanym piętrem na głębokości -260 m z głębokością jaskini sięgającą -313 m. W tym roku konsekwentnie poznawaliśmy te dobrze rozbudowane piętro oraz założyliśmy pierwszy w tej jaskini biwak. Zdecydowaliśmy się również na rozpoczęcie zjazdów w jednym z wybranych ciągów pionowych. Studnie doprowadziły nas do głębokości -490 m. Skończyliśmy tam eksplorację w wysokim meandrze z aktywnym ciągiem wodnym. Próba pogłębienia jaskini będzie jednym z naszych głównych celów na kolejnej wyprawie. W Kitzgrabenschacht odkryliśmy 1086 m, wydłużając tę jaskinię do 2691 m.
Jaskinia Odwróconego Egzorcyzmu (Die Höhle des Umgekehrten Exorzismus) została odkryta w poprzednim roku. Od razu została uznana za obiekt wyjątkowy. Znajduje się w niej bowiem wszystko czego eksplorator zapragnie – rozległe korytarze, kubaturowe studnie i piękne nacieki. Otwór jaskini położony jest wysoko, bo na wysokości 2089 m. Na bazie porównać z obiektami znajdującymi się na podobnej wysokości, można byłoby się spodziewać jedynie starej zrujnowanej jaskini o ograniczonej rozciągłości horyzontalnej. Jaskinia jednak wbrew tym zasadom, śmiało rozwija się, wbijając się coraz głębiej w głąb masywu wschodniej grani Kahlersberga. W tym roku eksplorowaliśmy osiem pionowych ciągów odchodzących w różnych miejscach Gangu Rozkwaszonego Indianina i Gangu Ducha Gór. Za największe tegoroczne odkrycie należy uznać pionowy ciąg studni z najbardziej obszerną Studnią Babci Hani. Osiągnęliśmy tutaj w studniach, z występującą bardzo bogatą szatą naciekową, nowe dno jaskini na głębokości -201 m, nie kończąc eksploracji. Jaskinia z tak wysoko położonym otworem mocno rozbudza naszą wyobraźnię, choćby w tego powodu, że otwory najgłębszych poznanych przez nas jaskiń leżą 150 do 200 m niżej. W tym toku w Jaskinia Odwróconego Egzorcyzmu odkryliśmy 569 m, a jej aktualna długość wynosi 1598 m.
Od kilku lat próbujemy eksploracji w dość mocno oddalonym od bazy masywie Kragenkopf. Prowadzimy tam eksplorację z co najmniej dwóch powodów. Pierwszym jest fakt, że austriacka część tego graniczącego z Niemcami wzgórza jest wciąż niemal białą plamą na mapie eksploracji. Drugim zaś informacja, że mniej więcej, w tym kierunku zmierza pnący się pod górę, znajdujący się w Jaskini Ciekawej, Meander Stropowy. Dotychczas nie udało nam się odkryć w tym rejonie ani jednej głębokiej jaskini. Na wzniesieniach dominują stare poziome, korytarze, a przecinające je pionowe ciągi zwykle dość szybko grzęzną w ciasnotach. W depresjach zaś perspektywiczne otwory w zasadzie nie występują. Tegoroczna eksploracja zasadniczo potwierdza nasze doświadczenia z poprzednich lat. Odkryliśmy jaskinię Vorderer-Kragenkopf-Eishöhle, z dużą ilością występującego w niej lodu. Jaskinia ma długość 366 m i 58 m głębokości. Drugim eksplorowanym obiektem była Jaskinia pod Skalnymi Mostami (Höhle unter den Felsbrücken) z ogromną i niezwykle rozbudowaną studnią wlotową. Z tą jaskinią wiążemy spore nadzieje, gdyż w okolicy dna znajduje się wlot młodej studni, której z powodu zakończenia wyprawy nie zdążyliśmy sprawdzić. Jaskinia ma 306 m długości 80 m głębokości.
Na wyprawie, którą odbyła się w dniach 21.07.2023 – 15.08.2023 r. skartowaliśmy łącznie 2441 m korytarz.
Wzięli w niej udział: Grzegorz Blok (SKTJ), Wanda Cacha (SKTJ), Małgorzata Czeczott (UKA), Magdalena Dacy (RKG Nocek), Stanisław Dacy (KAGB GOPR), Sylwia Dendys (ST), Filip Filar (ST), Joanna Gawęska (KKTJ), Jakub Grubba (SKTJ), Sławomir Heteniak (ST), Barbara Jabłońska (ST), Jagna Kicyła (SKTJ), Piotr Kopera (SKTJ), Karol Makowski (SKTJ), Rafał Mateja (SGW), Jakub Nowak (KKTJ), Izabela Olczak (SKTJ), Tomasz Olczak (SKTJ), Michał Parczewski (ST), Jarosław Paszkiewicz (SKTJ), Radosław Paternoga (SKTJ), Joanna Piskorek (RKG Nocek), Kamila Roter (SKTJ), Magdalena Sitarz (ST), Łukasz Stankowski (KKTJ), Marek Wierzbowski (UKA Warszawa) – kierownik, Adam Władziński (SKTJ), Paweł Włoczkowski (KKTJ), Paweł Żebrowski (SKTJ).
Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do zorganizowania wyprawy: Polskiemu Związkowi Alpinizmu za wsparcie finansowe oraz Landesverein für Höhlenkunde in Salzburg za pomoc organizacyjną. Ponownie mogliśmy liczyć na wsparcie sklepu Rojam oraz firmy Fjord Nansen.
Radosław Paternoga
W Jaskini Odwróconego Egzorcyzmu. fot. Jakub Nowak
W jaskini Kitzgrabenschacht fot. Jakub Nowak
