Program „W górę – Akademia Młodego Wspinacza”

Program „W górę – Akademia Młodego Wspinacza” to popularyzacja wspinaczki sportowej wśród dzieci i młodzieży, obejmująca komponenty zajęć sportowych we wspinaczce sportowej dla dzieci i młodzieży, zakup sprzętu niezbędnego do przeprowadzenia zajęć, szkoleń dla osób prowadzących zajęcia oraz bezpłatnych wydarzeń dla dzieci i młodzieży.

PROGRAM SZKOLENIA

Niniejszy program został przygotowany w oparciu o materiały opracowane przez dr Wacława Sonelskiego, autora większości publikacji na polskim rynku wydawniczym, dotyczących wspinaczki halowej. Inicjatora programu – w każdej szkole sztuczna ściana wspinaczkowa. Treści zaczerpnięte z publikacji dr W. Sonelskiego zostały wykorzystane za jego wiedzą i zgodą.

Opracowany program wychodzi naprzeciw oczekiwaniom młodzieży wchodzącej w trudny okres dojrzewania, która pragnie aktywnie spędzać czas, rozwijać swoje indywidualne zainteresowania, realizować się i spełniać swoje marzenia poprzez aktywność ruchową.

Realizowane podczas zajęć bloki tematyczne (asekuracja, techniki linowe, itp.) będą w przyszłości znakomitą formą przygotowania do dalszej nauki w szkołach ponadpodstawowych przygotowujących do podjęcia szkolenia lub pracy w służbach mundurowych: policja, straż miejska, wojsko, służba ochrony mienia.

Program szkolenia będzie aktywnie i świadomie kształtował umiejętności ruchowe, sprawność fizyczną, osobowość i psychikę uczniów. Wysoki proces szkolenia sportowego będzie harmonijnie współistniał z wysokim poziomem nauczania ogólnego, duży nacisk zostanie położony na rozwój sfery intelektualnej, emocjonalnej i wychowawczej co zapewni pełny i prawidłowy rozwój dzieci.

Realizacja programu będzie miała na celu wypracowanie u dzieci właściwych postaw moralnych i etycznych. Nauczanie ich szacunku do siebie, swojej pracy, ludzi i otaczającego ich środowiska. Pokaże im, że aktywność ruchowa jest świetną formą rozrywki, może być skuteczną alternatywą dla nałogów, uzależnień, chorób cywilizacyjnych, agresji. Taka edukacja pozwoli, by młodzież świadomie wybrała wartości i mogła kroczyć w dalszym życiu pełna nadziei i wiary w siebie. Planowane zajęcia są w całości nieodpłatne i skierowane do wszystkich chętnych dzieci i młodzieży szkół podstawowych.

CELE EDUKACYJNE

Cele główne:

• Upowszechnienie wspinaczki sportowej, jako dyscypliny w pełni bezpiecznej.
• Uświadomienia potrzeby prowadzenia zdrowego stylu życia i dbałości o prawidłową postawę ciała.
• Stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju.
• Wyszkolenie „wspinacza” w zakresie technik asekuracji, techniki ruchu, przekazanie podstawowej wiedzy o bezpiecznym uprawianiu wspinaczki sportowej na sztucznej ścianie wspinaczkowej.
• Udział w zawodach sportowych.

Cele szczegółowe:

• Utrwalanie „nawyku ruchowego”, tzw. potrzeby ruchu wśród młodzieży.
• Poprzez wykonywanie poprawnej asekuracji, budowanie zaufania wśród młodzieży poprzez prostą zależność – wspinacz – asekurant.
• Nauka i doskonalenie techniki ruchu.
• Zapoznanie z podstawowym sprzętem wspinaczkowym i bezpiecznym wykorzystaniem podczas wspinaczki.
• Zasady rywalizacji we wspinaczce sportowej, organizacja zawodów wspinaczkowych oraz udział w zawodach organizowanych przez Polski Związek Alpinizmu, a także przez inne kluby.

ZADANIA

Zadania są zgodne z zadaniami określonymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego. By osiągnąć przedstawione cele powinno się:

• Wspomagać i ukierunkować rozwój osobowości dziecka zgodnie z ogólnie przyjętym systemem wartości.
• Dostarczać niezbędnych wiadomości oraz kształtować umiejętności wykorzystywania ich do pracy nad rozwojem fizycznym.
• Motywować do dbałości o zdrowie własne i innych.
• Wspierać aktywność poznawczą i twórczą.
• Organizować warunki zapewniające prawidłowy rozwój fizyczny, moralny oraz społeczny.
• Szanować prawa dziecka.
• Zapewnić atmosferę życzliwości, akceptacji i szacunku dla siebie i innych.
• Wspierać prozdrowotne i proekologiczne działania dziecka.

ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNE

Zajęcia prowadzone są maksymalnie 3 razy w tygodniu po jednej godzinie zegarowej na grupę, Zajęcia odbywają się bez podziału na grupy dziewcząt i chłopców. Zajęcia odbywają się na:

• sztucznej ścianie wspinaczkowej,
• w plenerze – naturalne skałki.

TREŚCI KSZTAŁCENIA 

1. Zapoznanie dzieci z technikami asekuracji- ok. 20 jednostek lekcyjnych.
1.1. Wprowadzenie do techniki asekuracji (cel, metody)
1.2. Sprzęt
1.3. Węzły i wiązanie się – podstawowe węzły wspinaczkowe.
1.4. Technika zachowania się w ścianie – zasady bezpieczeństwa.
1.5. Zeskok ze ściany
1.6. Wykorzystanie materaca
1.7. Asysta
1.8. Asekuracja liną – „na wędkę”

2. Nauka i doskonalenie techniki ruchu „wspinacza” – 20 h.
2.1. Podstawy techniki ruchu (stawanie, chwytanie) – zasady przemieszczania się.
2.2. Wspinaczka techniką naturalną.
2.3. Pozycja frontalna i boczna
2.4. Stabilizacja ciała – efekt zawiasu (pion i przewieszenie)
2.5. Rozpory
2.6. Techniki wypoczywania
2.7.Małpi zwis

3. Nauka wspinaczki w różnych formacjach skalnych – technika wspinania – 10 h.
3.1. Wspinaczka naturalna (płyta, ściana)
3.2. Zacięcie – technika wspinaczki w zacięciu
3.3. Wspinaczka w lekkim przewieszeniu
3.4. Pokonywanie małego okapu

4. Wprowadzenie podstawowych technik linowych – 5 h
4.1. Zakładanie stanowiska.
4.2. Autoasekuracja – wspinacza, sprzętu!, autoasekuracja podczas zjazdu.
4.3. Zjazd w pionie i przewieszeniu ze stanowiska stojącego

5. Przekazanie podstawowej wiedzy o wspinaniu – 5 h.
5.1. Istota wspinania i zasady uprawiania wspinaczki jako sportu
5.2. Gałęzie sportu wspinaczkowego
5.3. Terminologia – rzeźba skalna, sprzęt, technika wspinaczki
5.4. Ocena trudności technicznych
5.5. Zasady bezpiecznego wspinania

6. Działania wychowawcze:
6.1. Zapoznanie z zasadami bezpieczeństwa podczas zajęć i zawodów sportowych.
6.2. Wdrażanie do współdziałania w grupie.
6.3. Wdrażanie do czynnego wypoczynku.
6.4. Pomoc koleżeńska podczas wykonywania ćwiczeń.
6.5. Budowanie zaufania wśród dzieci.

SPOSOBY OSIĄGANIA CELÓW

Zasady nauczania:
Świadomości i aktywności – dziecko musi znać cel swojej pracy, rozumieć zadania oraz brać aktywny udział w ich wykonywaniu.
Poglądowości – zasada ta realizowana jest przez pokaz i objaśnienie danego ruchu.
Systematyczności – ćwiczenia powinny być tak dobierane, aby odpowiadały aktualnym umiejętnościom technicznym i sprawności ruchowej ćwiczących.
Trwałości – polega na ciągłym powtarzaniu danego ruchu i przekształcenia go w nawyk.
Przystępności i indywidualizacji – dostosowanie programu do poziomu umiejętności ćwiczących

Metody nauczania:
Analityczna – polega na dzieleniu danego ćwiczenia na proste czynniki i nauczaniu go osobno a następnie łączeniu ich w jedną całość.
Syntetyczna – jest to podstawowa metoda w nauczaniu techniki i polega na nauczaniu danego elementu w całości.
Kompleksowa – czyli kombinowana z dominacją jednej z metod.

Formy nauczania:
Zabawowa – ma na celu uatrakcyjnienie zajęć nauczania nowego elementu, stosujemy ją wyłącznie przy nauczaniu elementów techniki.
Zadaniowa ścisła – ma na celu nauczenie, ugruntowanie i doskonalenie wykonywanego ćwiczenia, obejmuje ćwiczenia mające na celu nauczanie i doskonalenie techniki i taktyki wspinania.

PROCEURY OSIĄGANIA CELÓW

Na każdych zajęciach dobierać treści z większości działów, tak by się one wzajemnie wspierały i uzupełniały. Zajęcia wychowania fizycznego tak prowadzić, by zapewnić dzieciom bezpieczeństwo. Metody i formy zajęć dostosować do możliwości rozwojowych dzieci. Prowadzić zajęcia w korelacji ze ścieżkami edukacyjnymi. Zwiększyć liczbę godzin zajęć prowadzonych na świeżym powietrzu w miarę możliwości pogodowych – wyjazdy w naturalne skałki. Podczas zajęć zapewnić ćwiczącym atmosferę radości, kierowanej swobody i ekspresji twórczej. Mobilizować dzieci do udziału w szkolnych zawodach sportowych a także w zajęciach pozalekcyjnych. Spójnie merytorycznie i logicznie przekazywać informacje teoretyczne i praktyczne.

ZAŁOŻONE OSIĄGNIĘCIA PODSTAWOWE

Po ukończeniu kształcenia dziecko powinno:
– Dbać o higienę osobistą, zdrowie i prawidłową postawę ciała.
– Wykazać się umiejętnością diagnozowania własnej sprawności fizycznej i umiejętności ruchowych.
– Samodzielnie przeprowadzić ćwiczenia przygotowujące do wysiłku, jak również, ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne i relaksacyjne po wysiłku.
– Wykazać aktywność ruchową o charakterze rekreacyjno-sportowym we wspinaczce sportowej.
– Posiadać umiejętności w zakresie asekuracji partnera w układzie wędki.
– Znać zasady techniki poruszania się w ścianie pionowej i je zastosować we wspinaczce.
– Używać poprawnej terminologii nazewnictwa ćwiczeń i sprzętu
– Znać podstawy taktyki wspinania.

PONADPODSTAWOWE

Po zakończeniu kształcenia dziecko powinno:
– Znać i stosować zasady bhp podczas zajęć sportowych.
– Korygować postawę współćwiczącego – w zakresie techniki ruchu i asekuracji.
– Samodzielnie przeprowadzić rozgrzewkę i dobrać zestaw ćwiczeń, w zależności od rodzaju wysiłku.
– Poprawnie asekurować partnera w układzie wędki oraz wykonywać poprawnie dolną asekurację wspinacza.
– Znać zasady techniki poruszania się w ścianie przewieszonej i je zastosować we wspinaczce.
– Współorganizować zawody sportowe oraz znać przepisy rywalizacji sportowej we wspinaczce sportowej.
– Umieć udzielić pierwszej pomocy w nagłych wypadkach.
– Znać podstawy taktyki wspinania i stosować je we wspinaniu.

OCENIANIE

Ocenianie jest złożonym elementem całego procesu dydaktycznego. Zadaniem oceny jest:
– Motywowanie do samodoskonalenia się.
– Poznawanie własnej sprawności fizycznej.
– Możliwość samorealizacji i samooceny własnych postępów.
– Ocenianie zdobytych i opanowanych umiejętności i wiadomości.
– Jej jasność i zrozumiałość.
– Uwzględnianie indywidualnych predyspozycji i możliwości ucznia

EWALUACJA PROGRAMU

Jest to systematyczne rejestrowanie i analizowanie informacji o procesach edukacyjnych a także w jakim stopniu są realizowane zadania edukacyjne. Wyniki ewaluacji są podstawą do:
– Poprawy jakości procesu dydaktycznego.
– Dalszego rozwoju poprzez wprowadzanie korekt wynikających z realizacji programu.
– Kontroli wyników wykonywanych zadań edukacyjnych.

Formą ewaluacji są ankiety skierowane do dzieci, dotyczące np.:
– Rozwoju zainteresowań wspinaczką sportową.
– Motywacji do ćwiczeń fizycznych.
– Wiadomości, jakie opanowało dziecko po ukończeniu kształcenia.

W realizacji programu zajęć sportowych obowiązywał będzie zestaw przepisów, zasad oraz metod postępowania ujętych w przepisach wspinaczki sportowej Polskiego Związku Alpinizmu. Ponieważ zajęcia sportowe itd. zostały zaplanowane dla grupy wiekowej dzieci ze szkoły podstawowej, zapożyczyliśmy z przepisów PZA regulaminy dotyczące właśnie tych grup wiekowych. Planujemy w przeważającej części udział tej samej grupy młodzieży oraz kadry w zajęciach. Z uwagi na obszerność dokumentu (80 stron), przepisy dostępne są pod linkiem: http://pza.org.pl/wp-content/uploads/2018/05/2018-05-28-przepisy-ws.pdf 

REGULAMIN PROGRAMU

1. Celem prowadzenia zajęć sportowych jest nauka i doskonalenie umiejętności ze wspinaczki sportowej, rozwój psychomotoryczny uczestników zajęć oraz upowszechnianie wspinaczki sportowej w środowisku lokalnym.
2. Z zajęć mogą korzystać dzieci i grupy zorganizowane w wieku szkoły podstawowej.
3. Zajęcia odbywają się w grupach nie przekraczających 15 osób na jedną osobę prowadzącą zajęcia wg ustalonego rozkładu zajęć.
4. Na teren obiektu sportowego uczestnicy zajęć mogą wejść pod opieką nauczyciela, trenera, instruktora bądź innej osoby odpowiedzialnej za prowadzenie zajęć.
5. Zajęcia sportowe prowadzone są nieodpłatnie.
6. W zajęciach uczestniczyć mogą uczniowie po złożeniu deklaracji zgody przez rodziców lub prawnych opiekunów na udział w zajęciach sportowych i braku przeciwwskazań lekarskich na udział w tych zajęciach.
7. Każdy uczestnik zajęć sportowych składając deklarację uczestnictwa w zajęciach, zobowiązuje się do przestrzegania warunków niniejszego Regulaminu oraz innych zasad wynikających z realizacji programu.
8. Uczestnicy zajęć sportowych w szczególności grup początkujących powinni być wyposażeni w sprzęt ochronny: w kaski, ochraniacze we własnym zakresie. Uczestnicy zajęć nie posiadający własnego sprzętu ochronnego mogą go wypożyczyć na udział w zajęciach.
9. Obowiązkiem uczestnika zajęć jest informowanie instruktora przed przystąpieniem do zajęć o swojej każdorazowej niedyspozycji, pogorszeniu samopoczucia w trakcie trwania zajęć oraz innych ograniczeniach uniemożliwiających wykonanie ćwiczeń.
10. Uczestnicy zajęć sportowych muszą być ubezpieczeni od następstw nieszczęśliwych wypadków.
11. W przypadku nie stwierdzenia rażących uchybień organizator zajęć zwolniony jest z odpowiedzialności za ewentualnie zaistniałe w trakcie zajęć sportowych wypadki.
12. Prowadzący zajęcia nie ponoszą odpowiedzialności za szkody związane z uszkodzeniem lub kradzieżą osobistego wyposażenia uczestnika zajęć używanego na zajęciach sportowych w czasie ich trwania i bezpośrednio przed i po nich.
13. Stawienie się dziecka na zajęcia sportowe jest równoznaczne z potwierdzeniem braku przeciwwskazań u dziecka do uczestnictwa w nich.
14. Uczestnicy zajęć zobowiązani są do przestrzegania zaleceń instruktora dotyczących zachowania bezpieczeństwa w czasie zajęć, a w szczególności sposobu wykonywania ćwiczeń i zadań ruchowych.
15. Za szkody materialne wypożyczonego sprzętu użytkowanego przez uczestnika zajęć sportowych koszty naprawy ponoszą rodzice.
16. Za powtarzające się łamanie Regulaminu uczestnicy mogą ponieść karę w postaci zawieszenia ich udziału w zajęciach sportowych.
17. Każda grupa objęta będzie opieką sportową oraz organizacyjno – opiekuńczą (wychowawca, trener, instruktor, nauczyciel wychowania fizycznego) co zapewni bezpieczne warunki do przeprowadzenia zajęć wynikające z realizacji programu.
18. Przystąpienie do zajęć obliguje uczestników do przestrzegania regulaminów obowiązujących na obiektach sportowych, na których odbywają się zajęcia programowe.
19. Uczestnicy są zobowiązani do słuchania poleceń opiekunów, wychowawców grup oraz trenerów i instruktorów
20. Skargi i uwagi dotyczące funkcjonowania zajęć można zgłaszać do organizatora zajęć.

Program dofinansowano ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, których dysponentem jest Minister Sportu i Turystyki